Bidden om het heden

Vandaag las ik in het tijdschrift van Pater Pio dat zijn lichaam over is gebracht naar de crypte van een nog grotere kerk. Het is een tijdlang in een glazen kist te zien geweest, maar nu gaat het naar zijn definitieve rustplaats. Gewone Italiaanse mensen komen in drommen naar San Giovanni Rotondo, iedere dag. Je zou denken dat hij als volksheilige het de mens niet zo moeilijk maakt. Niets is minder waar. Zijn verhouding tot het lijden bijvoorbeeld is vrijwel dezelfde als die van de Boeddha. Hoe ongelooflijk het ook is, een godsdienst moet een oplossing geven voor het lijden in het menselijk bestaan en hij moet aangeven hoe je gelukkig wordt. Het geluk ligt in het heden te midden van het lijden, dat is wat ze allemaal zeggen. De mens die bidt om een wens vervuld te krijgen zal wellicht worden verhoord, maar een andere wens zal ervoor in de plaats komen. De mens die het ene kruis afwerpt zal een ander ervoor in de plaats krijgen, en misschien een zwaarder, zoals Thomas à Kempis zegt. En zo blijft de mens in zijn teufelskreis. Daar moet een godsdienst het antwoord op geven en Pater Pio deed dat.

De oplossing voor geluk in dit bestaan ligt in het heden, met alle onzekerheid van de toekomst, met alle ballast van het verleden. En het keiharde voorschrift van de Boeddha klinkt ook dóór in de teksten van Pater Pio: cut out desire. Roei uit het verlangen. En karuna, compassion, het mede-lijden met de ander. Als je mee-lijdt met de ander zal je eigen lijden én dat van de ander lichter zijn. Deze weg zal menigeen de moed in de schoenen doen zinken. Thomas à Kempis en de Boeddha kunnen te hoog gegrepen lijken, maar Pater Pio was geen zwaarmoedige mens en de bussen vol pelgrims die naar hem toe trekken zijn ook vrolijk en dat is niet omdat ze de bocht naar zijn antwoord te kort nemen. Ook in het leven van gewone mensen is er leed genoeg dat zich niet laat oplossen aan de oppervlakte van de gewone samenleving. Gelukkig is de strijd om de verlichting ondanks het leed van ieder dag dan ook geen zwaarmoedige. Het is de enige manier om gelukkig te zijn in het heden en hij is er voor iedereen. Thomas geeft de voorschriften voor echte vrede in dit leven…

Neem je voor altijd de wil van anderen te doen en niet die van jezelf.
Kies er altijd voor minder te bezitten dan meer.
Kies altijd de minste plaats en zie jezelf altijd als minder dan anderen.
Verlang er altijd naar -en bid daar ook voor- dat de wil van God volkomen in je wordt vervuld.

Ja, wat klinken die voorschriften toch hard. Maar breng ze in de praktijk en je zult ervaren hoe waar ze zijn. En je zult het vinden, het paradijs op aarde … zo zegt Thomas. De kunst is om midden in een moeilijkheid gelukkig te zijn, niet om een weg te vinden de moeilijkheid op te lossen. En dit is een pad dat je altijd weg voert van je eigen ego, want het ego, daar moet je vanaf … zegt de Boeddha. Dan kun je pas echt gelukkig zijn, ook al is er geen zichtbare reden voor. Zoals de oude catechismus antwoordde op de vraag … waartoe zijn we op aarde? … om hier en in het hiernamaals gelukkig te zijn.

Dan zijn zelfs je fouten een bron van geluk, want de wil bestaat alleen in het heden en als die goed is, dan zijn je zonden je vergeven. Het besef van je fouten en je goede wil in het heden geven een berouw dat gelukkig maakt. Deze bevrijdende waarheden hield Pater Pio de mensen voor die in grote nood bij hem kwamen of hem schreven.

Een volksheilige. Hij zei het op een simpele manier, maar niet verdund of aangelengd en hij leerde de mensen dat God goed is en misschien minder streng voor hen dan zij voor zichzelf.  En iedereen hoorde erbij. Hij is overgeplaatst naar de crypte van een nog grotere kerk, juist omdat hij dát zei. Ik keek eens naar zijn website en die gaat alleen maar daarover. Zij spreekt er niet van dat hij op twee plaatsen tegelijk kon zijn, helderziend was en de toekomst voorspelde. Hij zag hoe het zat en probeerde ernaar te leven. En dat lukte hem vaak genoeg niet.

Wat gek toch, de Italiaanse volksheilige en de grote mensen uit de geschiedenis, de stichter van die Oosterse godsdienst: zij hebben allen hetzelfde antwoord. Het is blijkbaar de enige weg.

Zelf zucht ik wel eens  … wat sta ik toch buiten de tijd … wat heb ik toch een last met de tijd … wat een onrust. In de film over hem zegt Pater Pio … ik heb nog nooit in mijn leven een dag rust gehad. Maar dat was juist zijn vrede, die arbeid aan zijn verlichting en zijn gesprek met God. Dat noemde hij onrust, maar in feite was het zijn grootste vrede. Pater Pio zou mijn onrust dus niet oplossen maar ze definitief anders benoemen. Bij alles wat je in de wereld doet moet je je er toch niet aan overgeven en dan is er geen reden eraan te lijden. Er is een weg uit de vragen van het bestaan. Hij is niet moeilijk en hij geeft je alles wat je niet eens wist dat je kon verlangen. Binnenkort kom ik in Rome en dan rijd ik toch maar weer eens naar San Giovanni Rotondo. Eens kijken waar ze hem nu hebben neergelegd.