Column Beurskens: Laetare

Vandaag is het half-vasten, mi-carème, ook wel de zondag laetare genoemd, want de kerk verheugt zich zoals gewoonlijk. Midden in de tijd dat de mens zich zijn eigen tekortkomingen te binnen brengt, is er toch weer reden voor blijdschap. Het inzicht in eigen schuld brengt geluk. Felix culpa … de gelukkige schuldige, zo gaat een oud woord.

Op de vergadering van de Passiespelen neem ik zelf geen wijn, als ik die uitdeel bij de rondvraag. Ik ben drooggelegd. Mijn protestantse vice-voorzitter vraagt me, of de medische collegae eindelijk de hand op me hebben weten te leggen. Hij ademt verlicht op, als ik hem vertel, dat ik alleen maar aan het vasten ben. Maar toch zegt hij … wij doen alles op genade. Wij hoeven niet te vasten.

Vorige week heb ik de oude zusters opgezocht in het Sauerland, omdat ze hier uit hun klooster verdreven zijn door de brandweer. De kloosters worden vergeleken met café en discotheek. In honderd jaar is er zelfs nooit maar een binnenbrandje geweest, een kaars omgevallen of het frietvet in brand gevlogen. Nu gaat het er nog om, of er voor een honderdduizend euro brandmelders moeten worden geplaatst. Een naburig klooster moet honderd deuren brandveilig maken. Hier in Swalmen vallen ieder ogenblik de slagbomen dicht voor een nieuwe tunnel. Zij zijn er om ongelukken te voorkomen. Er is al een flinke kettingbotsing door ontstaan.

De Verenigde Staten zijn het land van de vrijheid en vrijheid van meningsuiting. Deze week hoor ik dat één op de honderd volwassen Amerikanen in de gevangenis zit, zo’n 2,4 miljoen. Als je er de mensen bij optelt die nog naar de gevangenis moeten of er net uit komen en ook de mensen om hen heen, dan is het daar bijna burgeroorlog. Loop je door Los Angeles heen, dan oogt de politie als de bezettingsmacht van een vreemde mogendheid. Dit is het gevolg van de kritiekloze houding van de Amerikaan tegenover zijn eigen wettische systeem. Hij gelooft erin. En van de media die ondanks de vrijheid van meningsuiting zo’n eenvormige stem laten horen als de strengste censor ze niet had kunnen regisseren.

Natuurlijk zitten die Amerikanen niet voor niets vast. Ze zullen echt wel iets gedaan hebben. Brandveiligheid is belangrijk en brand moeten we niet krijgen. Maar de barmhartigheid is weg en dat is de hond in de pot van alles. Het gezonde verstand ontbreekt. De maat is ver te zoeken. Men is blind voor het absurde. Zo wordt Geert Wilders niets in de weg gelegd vanwege de vrijheid van meningsuiting. Echter ook in Nederland worden de media beheerst door taboe’s en heilige huisjes. Als er nou echt alles gezegd kon worden, vooruit dan met Wilders, maar burgerlijkheid beheerst ook onze beeldschermen. Paul de Leeuw moet Adje op een kruis kunnen spijkeren in de show. Dat zijn de nieuwe makelaars in koffie, zoals Multatuli ze ons al voorhield. Daarom probeert de minister-president ons er ook mee te dreigen, namelijk dat Geert ons geld gaat kosten. En het zou nog wel eens kunnen werken ook.

Vrijheid van meningsuiting wordt in het westen gebruikt ter verdediging van het eigen systeem en dan is het niet meer die fantastische oude waarde, maar gewoon ideologie, de nieuwe makelaardij in koffie. De pers is ook nu wat ze overal is en altijd is geweest, een instrument van het heersende denken. Ik zou zo een rijtje uitspraken kunnen doen -heel wat gematigder dan die van Wilders- waarbij een beroep op vrijheid van meningsuiting mij niets zou helpen. Ik kon dan wel inpakken. De vrije mens in het Westen, waar is hij, zo zucht ik vaak voor mij uit.
Wat Wilders betreft. Als het zou helpen, dan maar de petoet in met hem. In Amerika zitten er honderdduizenden voor minder reden in het cachot. Het gevaar is echter, dat hij dan martelaar wordt en dan zijn we nog verder van huis. Een godslasteringsproces zou veel kans maken, méér als indertijd tegen Gerard Reve, maar het zou Wilders alleen maar helpen. Hij lacht zich toch al te pletter om de stennis die hij maakt.

Erger is nog, dat hij slechts de stem van het volk is, want velen zijn het met hem eens, veel meer nog dan hen die op hem hebben gestemd. De Tweede Wereldoorlog was echt niet voorkomen, als je in 1933 iets definitiefs aan Hitler had kunnen doen. Nee, dat is geen oplossing. Want zo is het ook met Wilders. Als de tijd een Wilders nodig heeft, vind je er drie in een straat. Wilders is een democraat, zoals alle demagogen. Anders kon hij niet gedijen. Hij zegt wat de mensen willen horen. Wat hij zegt is slecht en hij appelleert aan het slechte in de mens, dat in deze zaak blijkbaar overvloedig voorhanden is.

Natuurlijk kan de duivel de Bijbel of de Koran als kookboeken gebruiken. Ze staan vol met voortreffelijke recepten voor hem. De heilige geschriften zijn echter geopenbaard voor mensen van goede wil. Het contact van de mens met de heilige boeken is een dialoog. Is de mens van goede wil, dan komen er goede vruchten. Is hij slecht, dan komen er slechte vruchten. Dat is het gevolg van de vrijheid, die de mens gegeven is. De Koran is een heilig en profetisch geschrift, voor een miljard mensen hét heilige boek, maar je moet wél van goede wil zijn om hem te kunnen lezen. Zoals dat ook voor de Bijbel geldt. Bijvoorbeeld, er zijn talloze sluitende argumenten uit de Bijbel te halen vóór de doodstraf -de Amerikaanse protestant kan ze je zo oplepelen, je staat echt met de mond vol tanden-, maar toch weet iedere mens van goede wil -juist vanuit de Bijbel- dat de doodstraf niet kan.

Dat hoort de kerk toch allemaal te zeggen. Trek wat moois aan, zou ik zeggen, fijn paars of kardinaalspurper. En verklaar dan zonder omwegen, dat de uitspraken van Wilders fout zijn. Dat hij hoereert met het kwaad. Praat niet over formele zaken, zoals vrijheid van meningsuiting, maar spreek alleen over inhoud. Geef echt een waarde-oordeel over wát hij zegt. Dan doorbreek je al een taboe. De bisschoppen van Nederland verklaren, dat de heer Wilders niet veel verschilt van de terroristen, die hij zegt te bestrijden. Hij gebruikt de Koran voor slechte doeleinden, zoals ook de terroristen doen. De geschiedenis, ook die van de katholieke kerk, leert, dat zo’n omgang met het heilige geschrift onzegbaar veel lijden teweeg brengt. Veel gewone moslims zullen je dankbaar zijn. Het wordt gezien en gehoord, zoals ik ook al vaker Moslims heb horen zeggen, dat onze Majesteit zoveel voor hen doet. Alleen kun je er niet mee scoren in de krant, je hoort er niet veel van terug, want die zal er nooit positief over schrijven, never nooit niet.

Geert Wilders is alleen te bestrijden door de Islam en door de katholieke kerk. Hetzelfde geldt ook voor de Moslimterrorist, en dat komt omdat het beide oorlogshitsers zijn op dezelfde gronden. Dat kost mensenlevens. De oppositie kan echter nooit komen van het alleen nog maar wat voor zich uit mummelende westerse intellect, dé exponent van ons failliete denken. Het schiet hier hopeloos tekort door zijn totale onmacht. Het kan Geert Wilders niet aan, zoals het evenmin de Moslimterrorist aan kan. Nee, het westerse intellect snapt van de Koran inderdaad niet veel meer dan iets van de dikte van de Donald Duck, en van de Bijbel niet veel méér.

Het hoge woord is er dan dus toch weer uit. Het enige wat helpt is naar de kerk gaan. Preken is het enige wat baat. Daarom, waarom zwijgt de kerk? Zij is de enige, die echt opgewassen is tegen Wilders. Als de kerk haar taak wil waarmaken, dan moet zij wél profetisch getuigen. Wij geloven echter niet meer genoeg in de Heilige Geest. Daarom laat die ons in de steek. We zijn een beetje zeikers geworden. De Heilige Geest moet dus een belangrijk thema worden van onze vastenoefeningen in de laatste weken voor Pasen dit jaar. Als wij weer in Hem vertrouwen, zal Hij ons ook weer komen troosten en helpen. Voor de gelovige mens zijn dingen die fout zitten toch al eens gauw weer in orde. Dat is de les die ik krijg van mijn protestantse vice-voorzitter en ik neem hem dankbaar aan.

Jammer genoeg worden de leiders van onze kerk niet geplaagd door veel kennis van de Islam, laat staan dat zij wat spiritueel rapport zouden hebben met de collegae. Dat is betreurenswaardig. Een magistrale uitzondering was natuurlijk wél de vorige paus. Hij zou wat hebben gezegd, waar iedereen de oren van klapperden. Ooit kuste hij immers met zijn weergaloos gevoel voor drama in het openbaar een Koran. Johannes Paulus II was dan ook geen democraat. Hij had Godzijdank waarschijnlijk nog nooit van het woord gehoord. Daarom kon hij vaak genoeg de waarheid zeggen. En wat is iemand die boven de wet staat toch een geweldige bescherming tegen het absurde. Het Amerikaanse rechtssysteem is immers een protestants probleem, juist omdat er niemand boven de wet staat. Hoe mooi ze ook geschreven is, ze is dan toch absurd en onbarmhartig.

In de katholieke kerk is dat anders. Trekt er iets naar het absurde of naar het onbarmhartige -hoe legaal het ook is-, een grom vanuit de witte soutane van onze man in Rome, en één van zijn secretarissen snelt weg en lost het meteen op: alleen maar goede en fijne brandweerlieden in Noord-Limburg, een emmer water over de computer van de tunnel van Swalmen en Geert Wilders aartsbisschop van een atol in de Stille Zuidzee met Ayaan en Rita als misdienettes, Gerrit die voor Ayaan het wierookvat vult en Neelie met nog wat andere nader te bepalen intellectuelen als kerkvolk.

Wat was het toen toch ook een fijne tijd, toen de vorige paus op het vliegveld van Havana met Fidel Castro horloges stond te vergelijken. Wij wisten wel, dat het wat zou gaan kosten in de VS, -een miljard is het geworden, langs een omweg,-, maar dat mag de vreugde hierom toch niet dempen.

Dus de kerk moet moedig en zonder vrees profetisch getuigen tegen Wilders en de Moslimterrorist. En zij moet vertrouwen hebben in de Heilige Geest, want van haar wordt immers gezegd … et portae inferi non praevalebunt adversus eam … en de poorten der hel zullen haar niet overweldigen. Dan hoef je er ook niet benauwd voor te zijn, als die poorten der hel eens op je af te komen. Want komen zullen ze.

Nee, van religie komt het Westen niet af. En de gelovige mens kan immers eigenlijk niets gebeuren. Het is zondag Laetare. Verheugt U dus, midden in de Vasten, zelfs over Geert Wilders, want hij is maar een instrument om ons op het goede pad te brengen, een armzalige getuige van de geschiedenis, een vastenoefeningetje.