Druk op enter om de resultaten te tonen of ESC om te annuleren.

De affaire Williamson

In de sacristie vlak voor de mis had men het over de affaire Williamson.Ik zei dat het wel een ongelukje zal zijn geweest. Een ambtenaar derde klasse in het Vaticaan zal niet hebben opgelet. Dat kwam me te staan op een aanval door de pastoor. Als de progressieven een stap fout doen, zijn ze ook altijd precies op de hoogte en maken ze geen vergissingen. Het is geen ongeluk.
De paus wil de groep van Lefèbre weer terughalen in de kerk. Enige tijd geleden stond hij toe dat de Tridentijnse mis weer mag worden gedaan, waar deze groep zo vóór is. Dat is de mis van vóór het Tweede Vaticaans Concilie. De mis zoals die is vastgesteld door het concilie van Trente. Tridentijns dus. De priester met de rug naar de mensen, maar samen met hun met het gezicht naar God.
Ooit stond een diaken in een mis, ergens in Goede Week, waarin paus Johannes XXIII voorging, het stukje voor te lezen, waarin het gebed tegen de ‘ongelovige en perfide Joden’ voorkwam. De paus riep ‘Iter’ nog eens. De diaken begon opnieuw en weer riep de paus ‘Iter‘. De diaken werd er doodnerveus van, totdat hij het ineens begreep. Bij de derde keer liet hij de woorden tegen de Joden weg. En toen was de paus stil. Ik ga er zonder meer van uit dat dit stukje ook nu niet meer in de Tridentijnse mis voorkomt.
Die politiek om oude vetes op te lossen is wel te prijzen, want afscheidingen zijn niet goed voor de kerk. Alleen, een stroming om de bevrijdingstheologen weer terug te krijgen in de kerk, die zie je niet. Dus de toenaderingspogingen zijn wel selectief. In dat proces heeft men gedacht dat het goed was de illegaal gewijde bisschoppen achteraf toch te legaliseren. Men heeft over het hoofd gezien of onderschat wat die Williamson allemaal heeft gezegd over de Holocaust. En zo’n illegaal gewijde bisschoppen, die letten niet op hun woorden, want ze zitten toch in het verdomhoekje.
Je kunt het vergelijken met de armoedebewegingen in de Middeleeuwen. Op de uitingen van de Franciscanen door de eeuwen heen is niets aan te merken, omdat ze gehoorzaamheid beloofden aan de paus. De Katharen deden dat niet en werden verketterd. Als je hun geschriften bekijkt komt er in hun latere ontwikkeling heel veel enorme onzin in voor. Toen ze tenslotte bij Carcassonne in de pan gehakt werden, stonden ze wel heel erg ver af van hun wortels. Zo is dat ook met deze bisschop. Hij is door de jaren heen niet herkend als rotte appel en nu zit men ermee. Nu moet hij achteraf in de pan worden gehakt en dat is too little too late. Ze zullen hem wel bisschop maken van een onbewoond stuk aarde, zoals in zo’n gevallen gebruikelijk is. Misschien ergens waar giftige gassen uit de grond komen. Dat zou wel toepasselijk zijn.
De Vaticaanse diplomatie werkt achter de schermen ongetwijfeld op volle toeren, maar het onheil is niet meer te keren. De kardinaal die over dit onderdeel gaat in het Vaticaan, Walter Kasper, zegt dat de bisschop een ‘idioot’ is. De Nederlandse bisschoppenconferentie noemt het incident rampzalig. De paus zelf benadrukt nog eens het Vaticaanse standpunt over de Joden. En eergisteren zei hij, dat hij van te voren niet op de hoogte was van de denkbeelden van de bisschop. Hij wil dat de bisschop zijn woorden onvoorwaardelijk terugtrekt. Deze zelf betuigde eerder zijn spijt aan de paus vanwege de overlast die hij hem bezorgt, maar vandaag zegt hij toch weer dat hij het bewijs voor de Holocaust eerst nog eens wil bestuderen. Dat is natuurlijk te weinig.
Mensen die denken dat deze paus de Holocaust ontkent en in zijn hart een crypto-nazi is, ja, ik denk niet dat men zich tegen zo’n soort kritiek moet willen verdedigen. Ik hoor toch tot degenen die bereid zijn te accepteren wat het Vaticaan zegt als wat ze werkelijk menen. Deze paus is veel minder oecumenisch dan de vorige. Hij gelooft in het extra ecclesiam nulla salus -buiten de kerk is er geen redding mogelijk. Anderzijds is hij toch niet vóór het sektarische in de kerk, de overdreven Mariaverering -hij verbood Medjugorje-, Opus Dei. Van deze laatste groep wordt vrijwel niemand benoemd in hoge posities. Dan gaan de Salesianen vóór. Zij zijn ook onderwijs-mensen, van Don Bosco in Turijn, maar verder totaal anders. Hoewel, één punt van overeenkomst hebben de Salesianen wel met Opus Dei. Wat zijn immers de grootste geheimen van de katholieke kerk? Wat de Jezuïeten denken en hoeveel geld de Salesianen hebben. Alleen als directeur van de Vaticaanse bank benoemde de paus iemand van Opus Dei. Waarschijnlijk hoopt de paus dat hij de bank wat bij zal vullen. Ook wilde hij ooit Luther rehabiliteren. Waarschijnlijk heeft men hem in een donker hoekje sub rosas medegedeeld, dat er ooit wel eens pausen die het te bont maakten iets in de soep gekregen hebben. Over Luther is niets meer gehoord.
Ooit zei Benedictus XVI dat het geweld bij de kerstening van de Indianen wel is meegevallen om dit de week erna weer te moeten terug trekken. Het maakt mij nog steeds sprakeloos hoe goed hij is weggekomen met de blunder van Regensburg, met hulp van de internationale pers weliswaar, die de portée niet snapte van wat de paus zei en verder wel wat anti-Moslim geluiden kon gebruiken.
De vorige paus was een profeet en eenling in het Vaticaan. Zo konden hij en curie elkaar wat corrigeren en behoeden voor vergissingen. Nu kan dat niet, want de paus en de curie denken precies hetzelfde. En nog een ander verschil. De vorige paus deed regelmatig spectaculaire uitspraken en hij heeft er nooit één hoeven terug te trekken. Hij had altijd gelijk, want hij was inderdaad een profeet. Als er een rel kwam, zei hij het nog eens drie keer overnieuw. Als deze paus iets spectaculairs zegt, moet hij het de week erop weer terugtrekken en hoor je er nooit meer wat van, want hij heeft tot nu toe bij een rel nog nooit gelijk gehad.
Deze paus is een rationele, hoogbegaafde geleerde. Anderzijds kan hij ook mooi schrijven, bijna poëtisch zelfs. Over zijn bidden kunnen we ons niet verstouten iets te zeggen, maar of hij het mystieke en martiale niveau van Johannes Paulus II haalt, valt te betwijfelen. Hij is overtuigd van de superioriteit van het Christendom boven alle andere godsdiensten. In de persoonlijk omgang, zo hoor ik van mensen die hem ontmoet hebben voordat hij paus werd, is hij een schat. In zijn functie als prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer en nu ook als paus is hij overtuigd van de hoogheid van zijn ambt -Godgewild zal het zelfs zijn- , maar ik geloof zijn eigen stelling echt wel, dat hij een nederige dienaar wil zijn. Toen hij nog prefect was, deed hij in alle stilte altijd de mis in de sombere kapel van het Campo Teutonico, het kerkhof in het Vaticaan waar ook Schaepman begraven ligt. Het is geen vrolijke kapel. Overal is het beeldhouwwerk getekend door de dood, skeletten en gapende doodskoppen. Nee, uit zichzelf heeft Kardinaal Ratzinger geen paus willen worden.
In de eetzaal van het bedevaartshuis, waar ik vaak kwam in Rome, zaten Kardinaal Lehmann en Kardinaal Ratzinger eens te eten. Lehmann, een bijzonder forse Duitser, zakte door zijn stoel. Ratzinger, gierend van de lach, moet wel hebben gedacht dat het een straffe Gods was, want Lehmann is een beetje aan de progressieve kant. Een echtgenote van een ambassadeur ging eens bij Johannes Paulus II op de hand ter communie. Dat durft bijna niemand, hoewel het gewoon mag. De volgende dag zat zij aan een diner naast kardinaal Joseph Ratzinger, die haar niet herkende en vertelde van het schandaal dat iemand -een diplomatenvrouw nog wel- het affront had begaan bij de paus op de hand ter communie te gaan. Communie op de hand … dat zou op termijn toch verdwijnen, zo meende de kardinaal.
Als je bij de oude Panzerkardinaal moest komen als theoloog, dan ging hij bij de koffie-automaat koffie voor je halen, maar je kon dan toch de volgende dag wel eens in de krant lezen, dat je leeropdracht was ingetrokken wegens verkeerde denkbeelden. Eén van mijn huisgenoten noemde hem eens een clown, toen hij weer eens op de televisie was met één van zijn gekke mutsen en rode sloffen uit de Middeleeuwen. Daar heeft hij ook wat van weg. Het zijn niet alleen zijn kleren, kijk hem ook maar eens in de ogen. Ooit zei hij eens, dat we niet alles ‘so tragisch’ moesten nemen. Zo zal hij deze rellen ook wel verwerken.
Eén van mijn bekenden heeft langs de trap een Maria tegen stelende dienstbodes staan. Ik was er niet van op de hoogte, dat de Moeder Gods ook deze functie op zich neemt, maar ja, Maria verdraagt heel veel van ons. Wat ruimer geformuleerd, er bestaat een Moeder Gods tegen falend personeel. Er zijn mensen uit de kerk gestapt die niet bij een kerk willen horen die ‘zoiets’ denkt. In dit soort zaken word ik gewoonlijk gered door mijn comfortabele neiging tot anarchie. De paus is de servus servorum Dei, de dienaar der dienaren Gods. De paus is bij lange na niet de kerk. Het centrum en de top van de kerk is de parochie. En je kunt wel eens wat last hebben met je personeel. Zo is dat nu eenmaal. En de Moeder Gods bemoeit zich er zelfs mee.